اخلاق محیط زیست با نگاهی به روایات فریقین

author

Abstract:

دین مبین اسلام همان‌‌طور که به خود انسان و زندگی او توجه داشته است و دستورات و احکامی برای سبک و شیوه این زندگی در نظر گرفته است، به محیط زندگی بشر نیز توجه خاصی نشان داده است. محیطی که از آن امروزه تحت عنوان محیط زیست نام می‌‌برند و از عناصر مهمی همچون آب، خاک و زمین و ... تشکیل یافته است. علاوه بر این در دین مبین اسلام از اخلاق اسلامی سخن به میان می‌‌آید که در کنار فقه اسلامی به مثابه دو بال برای عروج انسان در نظر گرفته می‌‌شوند. در اخلاق اسلامی نیز شاخه‌‌ای به نام اخلاق کاربردی وجود دارد که ناظر بر اعمال و کردار انسانی است و به بیان بهتر رفتار او در قبال محیط اطراف و رابطه با دیگر افراد جامعه را مورد بحث قرار می‌‌دهد. در مقاله پیش رو ابتدا بحثی پیرامون مفهوم محیط زیست و همچنین اخلاق کاربردی مطرح و سپس به یکی از فروع اخلاق کاربردی؛ یعنی اخلاق محیط زیست پرداخته می‌‌شود. اخلاق محیط زیست در واقع برخورد انسان با محیط زندگی اطراف خود اعم از محیط زیست جانوری، گیاهی و حتی بی‌‌جان را مورد بحث و بررسی و البته تقنین اخلاقی قرار می‌‌دهد. در این مورد آیات و روایات نسبتاً قابل توجهی در دین مبین اسلام وارد شده است که به تبیین این قواعد اخلاقی پرداخته‌‌اند و از این رو با مبنا قرار دادن روایات صحیح به تبیین گوشه‌‌ای از احکام فقهی و اخلاقی دین اسلام پیرامون طبیعت و محیط زیست پرداخته می‌‌شود. در پایان این نتیجه حاصل می‌‌شود که دین مبین اسلام با ارزش قائل شدن برای طبیعت، موجودات و کائنات، انسان مسلمان را موظف می‌‌کند در کنار وظایف عبادی و اجتماعی خویش، توجه خاصی به محیط زندگی اطراف خویش داشته باشد و با رعایت دستورات اخلاقی و حتی فقهی مرتبط با آن، حتی برای رشد و تعالی روحی و فرهنگی و ارزشی خویش نیز زمینه‌‌سازی نماید.

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

خدمات دین به اخلاق؛ با نگاهی به روایات و سنت اخلاقی اسلامی

تبیین امکان و تحقق خدمات دین به اخلاق از مباحث ضروری در حوزه ارتباط اخلاق و دین بوده که می‏تواند مقدمات بهتری برای فهم دقیق‏تر از رابطه دین و اخلاق فراهم کند. در این مقاله سعی شده با تبیین دین و اخلاق و تمایزات آن دو در سنت اسلامی، خدمات صورت گرفته از جانب دین به اخلاق بررسی شود. در اثبات خدمات دین به اخلاق سعی بر آن بوده از روایات و سنت اخلاقی اسلام استفاده شود. در آخر نیز خدمات دین به اخلاق ب...

full text

دین، اخلاق و محیط زیست

امروزه، وخامت بحران‏های محیط‏زیستی تا حدی است که حیات انسان و سایر موجودات  بر کره خاکی را به مخاطره انداخته است. از این رو تبیین اخلاق محیط‏زیستی براساس مفهوم خداباوری می‏تواند رهیافت فراگیرتری نسبت به، تعامل انسان با محیط‏زیست طبیعی فراهم آورد. در قرآن آیات زیادی (آیه ۱۸۵سوره اعراف، آیه ۱۰۱ انعام، آیه ۵۴ سوره اعراف، آیه ۴ سوره سجده و آیه ۴۵ سوره نور) وجود دارد که در آن‏ها خداوند تنها خالق هست...

full text

اخلاق ، اقتصاد و محیط زیست

مکتب اصالت فایده که به زعم اکثر اقتصاددانان یکی از اساسی ترین پایه های علم اقتصاد متعارف را تشکیل می دهد و معیار کارآیی پارتو که مبنای بسیاری از تصمیم گیری های اقتصادی است، مشکلات زیست محیطی متعددی را ایجاد کرده است که از آن جمله می توان به ایجاد اثرات خارجی منفی زیست محیطی، توسعه ناپایدار و تضییع حقوق و ارزشهای انسانی اشاره کرد. بنابراین می توان آن را از مهمترین عوامل ایجاد اثرات خارجی منفی زی...

full text

ارزیابی نظریه احترام به طبیعت در اخلاق محیط زیست

تمرکز بر رفاه انسان و بی‌توجهی به سایر موجودات زنده در استفاده از منابع محدود طبیعی پیامدی جز بحران محیط زیست ندارد. از آنجا که هیچ تدبیری به اندازه اخلاق نمی‌تواند انسان را از درون به ترک رفتار ناشایست ملزم کند، برای رهایی از بحران محیط زیست نیز لازم است اخلاق محیط زیست را جدی بگیریم. اخلاق محیط زیست مجموعه‌ای از معیارهای فردی و اجتماعی را در اختیار می‌نهد که برای تنظیم رابطه شایسته میان انسان...

full text

My Resources

Save resource for easier access later

Save to my library Already added to my library

{@ msg_add @}


Journal title

volume 8  issue 31

pages  50- 59

publication date 2013-05-22

By following a journal you will be notified via email when a new issue of this journal is published.

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023